Veelzijdigheid en technische begaafdheid
De afgelopen jaren is een beter beeld van zijn oeuvre ontstaan dan eerder getoond. De tentoonstelling in het Panorama Mesdag toont vooral de veelzijdigheid en technische begaafdheid van de meester. Hij had een meesterlijk oog voor originele onderwerpen en wist zijn observaties in alle media te vangen.
In deze tentoonstelling worden verschillende thema’s uitgelicht: Londense stadsgezichten, arbeiders in de ijzergieterij tegenover boeren op het land, portretten in opdracht en vrij werk.
Er is speciale aandacht voor het maakproces. Vaak werkte De Josselin de Jong dezelfde compositie in verschillende technieken uit, zoals olieverf, aquarel, pastel en potlood. Door een dergelijke ‘serie’ te tonen, van de eerste observatie in een schetsboek tot het definitieve werk, wordt goed inzicht verkregen in de technische en artistieke bekwaamheid van de kunstenaar.
Beeld: Pieter de Josselin de Jong (1861-1906), Koetsjes bij Station Hollands Spoor, Den Haag, 1886, Aquarel, Collectie Haags Gemeentearchief (voorheen Kunsthandel Simonis & Buunk, Ede).
Uniek in de Nederlandse kunstwereld
Over De Josselin de Jong
Jong talent
Pieter de Josselin de Jong maakte al jong furore binnen de kunstwereld. Met zijn academische werk won hij verschillende prijzen en vond zelfs zijn weg naar museale collecties. Na zijn studietijd verbleef hij onder andere In Den Haag, waar hij met portretten in zijn levensonderhoud voorzag: de welgestelden, inclusief het Koningshuis, gaf hij talloze keren weer. Het zijn echter de vrije portretten, van zijn familie en kunstenaarsvrienden, waarin zijn talent echt tot uiting komt.
Wanneer zijn financiële middelen het toelieten trok De Josselin de Jong erop uit. Zijn schetsboeken staan vol met observaties. In Drenthe raakte hij bijvoorbeeld gefascineerd door boeren en hun materieel. Een schetsblad waarop hij dezelfde ploeg van verschillende kanten tekende, getuigt van zijn interesse en geduld. In Rome werd hij geïnspireerd door het straatleven. Zijn scherpe blik op de mensen en dieren die hij tegenkwam, komen prachtig naar voren in zijn dynamische tekeningen, zowel vluchtige schetsen als uitgewerkte composities. Een reis naar Londen bracht hem in aanraking met de zichtbare gevolgen van de industriële revolutie. Met het daar opgedane thema fabrieksarbeiders, kwam hij tot zijn meest oorspronkelijke werk: uniek in de Nederlandse kunstwereld.
De relatie met Mesdag
Mesdag bewonderde én verzamelde de werken van De Josselin de Jong. Zij kenden elkaar uit de Haagse kunstwereld, waar beiden een vooraanstaande positie hadden en goede contacten onderhielden met de Koninklijke familie. Twee werken van De Josselin de Jong uit de collectie van Panorama Mesdag zijn opgenomen in deze tentoonstelling: een portret van de actrice Theo Bouwmeester en een portret van Mesdag.
