Nieuws
Bijzondere particuliere schenking
31.10.2024
Museum Panorama Mesdag heeft via een particuliere schenking uit de Mercura collectie een bijzondere aanwinst verkregen
De particuliere schenking betreft het strandgezicht Vissersboten op het strand van Théophile de Bock (1851-1904), een van zijn zeldzame strandgezichten. Het schilderij is gerestaureerd en schoongemaakt en heeft een speciale plek gekregen in de tentoonstelling Smaakmakers van de 19de eeuw. De nieuwe aanwinst is vanaf 31 oktober voor het eerst te zien in Museum Panorama Mesdag.
Ereplek
Museum Panorama Mesdag is zeer verheugd met deze gift. Théophile de Bock is een van de vier schilders die op verzoek van Hendrik Willem Mesdag (1831-1915) meewerkten aan het Panorama van Scheveningen. Hoewel Vissersboten op het strand ongedateerd is, bestaat sterk het vermoeden dat De Bock het schilderde rond de tijd dat hij zijn bijdrage aan het Panorama leverde. Met de bomschuiten op het strand, en de imposante wolkenluchten oogt het als een vingeroefening voor zijn bijdrage aan het Panorama. Het museum verwerft hiermee een werk dat de kennis over het Panorama aanvult en verrijkt. De schenking van het schilderij is bovendien van belang omdat zee- of strandgezichten van Théophile de Bock schaars zijn. Vissersboten op het strand krijgt een ereplek tussen de werken van de andere schilders van het Panorama die op de tentoonstelling te zien zijn: Hendrik Willem Mesdag, George Breitner, Bernard Blommers en Sientje Mesdag-van Houten.
Théophile de Bock
Théophile de Bock was 29 jaar en nog maar een paar jaar actief als kunstenaar toen Mesdag hem betrok bij het schilderen van het Panorama. De Bock had zich sinds 1872 toegelegd op het schilderen van landschappen, zonder academische opleiding.
Mesdag en De Bock waren beiden actief lid van de Haagse kunstenaarsvereniging Pulchri Studio en waren beiden stevig onder de indruk van de Franse schilders van Barbizon, die met hun bezielde landschappen de trend zetten onder veel Europese landschapschilders. Anders dan Mesdag ging Théophile de Bock ook zelf enige tijd werken in deze kunstenaarskolonie in de bossen bij Fontainebleau, niet ver van Parijs. De Bock was in maart 1881 net terug uit Barbizon, waar hij negen maanden had gewerkt, een maand voordat Mesdag zijn ontwerp voor het Panorama op het immense doek van 114,5 meter lang en 14,6 meter hoog zou gaan uitvoeren. Waarschijnlijk heeft Mesdag de veel jongere schilder dus pas kort van tevoren bij het project betrokken. Samen met Sientje Mesdag-van Houten schilderde Théophile de Bock grote delen van de duinen en assisteerde hij Hendrik Willem Mesdag met de weergaloze wolkenluchten.
Adrienne Quarles van Ufford, Hoofd Museale Zaken: ‘De Bocks Vissersboten op het strand maakt meteen duidelijk waarom Hendrik Willem Mesdag voor deze kunstenaar is gevallen. Hij zag in dat hij aan De Bock een goede duin- en wolkenschilder had: met de levendigheid van de natuur en de wolken staat of valt de illusie van het Panorama.’
Beeld: Théophile de Bock, Vissersboten op het strand, olieverf op doek, 21,3 x 38,5 cm, bruikleen Stichting Mesdag-van Houten, schenking Mercura Collectie, foto: Doro Keman
'Hulde aan de ridders van den grijzen nevel'
Théophile de Bock schilderde vaak in de bossen en duinen rondom Den Haag. Hij gebruikte daarbij zijn fantasie, de landschappen zijn zelden tot een bepaalde plek te herleiden. De Bock woonde samen met meerdere kunstenaars en organiseerde feesten waar collega-Haagse Schoolschilders kwamen. Voor de housewarming hing hij een bord boven de deur: Hulde aan de ridders van den grijzen nevel, verwijzend naar de wolkenluchten waar zij bekend om stonden. Zoals te zien is op dit werk en op het Panorama blonk hij daar zelf ook in uit.
