Gezichten
Portretten
In de collectie van ons museum krijgen kunstenaars, vrienden en familie van de Mesdags een gezicht. Niet alleen op geschilderde portretten, maar vooral ook op foto's. Helemaal in de geest van de tijd had het schildersechtpaar een verzameling zogenaamde cartes de visite: op mooi karton bevestigde portretfoto's. Die werden vriendschappelijk uitgewisseld tijdens bezoekjes, vandaar de naam (letterlijk vertaald: visitekaarten).
Lourens Alma Tadema
Lourens Alma Tadema kon niet aanwezig zijn bij de zeventigste verjaardag van zijn achterneef Hendrik Willem Mesdag. Met dit portret dat hij van Mesdag maakte voor de menukaarten was hij toch vertegenwoordigd op het verjaarsdiner; het lag bij de borden van alle 225 gasten. Mesdag werd op handen gedragen door de Haagse kunstwereld, onder meer omdat hij de Haagse Schoolschilders zo succesvol als groep promootte. Natuurlijk waren er ook tegengeluiden, anderen hadden juist last van zijn dominante rol.
Jozef Israëls
Jozef Israëls (1824-1911) was behalve de beste vriend van Hendrik Willem Mesdag ook een vooraanstaande kunstenaar van de Haagse School. Hij was een van de eerste Nederlanders die niet langer glad geschilderd, romantisch werk maakte, maar onderwerpen koos uit de (soms harde) realiteit van alledag. Daarmee sloot zijn werk aan bij een internationale trend, die vanaf halverwege de 19de eeuw vanuit Frankrijk over Europa uitwaaierde. Zo groeide deze Haagse kunstenaar uit tot een trendsetter.
Charlotte Bouten
Toen Charlotte Bouten (1870-1895) zich door de befaamde Amsterdamse portretfotograaf Max Cosman liet fotograferen wist ze waarschijnlijk niet dat ze maar 24 jaar oud zou worden. Zij overleed plotseling, door (nu) onbekende oorzaak. Ze was opgeleid aan de Rijksakademie in de hoofdstad en kreeg ook les van Hendrik Willem Mesdag. Charlotte Bouten zette zich actief in voor de kansengelijkheid van kunstenaressen – exposeren was voor veel vrouwen bijna onmogelijk. Ze maakte figuurgroepen, dierportretten, en enkele stadsgezichten.
De makers van het Panorama
Panorama van Scheveningen
Wie na de opening op 1 augustus 1881 Mesdags Panorama van Scheveningen bezocht, vond daar meer dan zomaar een weerspiegeling van de werkelijkheid, die misschien nog een beetje naar verse verf rook. Het was, zoals een journalist schreef, de natuur gezien door kunstenaarsogen. Mesdag maakte het alledaagse uitzonderlijk, vooral door zijn keuze voor de lichtwerking: kwaliteiten waar de Haagse School in uitblonk. Bij de uitvoering kreeg hij hulp van vier anderen.
Van al deze kunstenaars is hier te zien wat hun expertise was. Sientje Mesdag-van Houten en Théophile de Bock schilderden samen de duinen en de weergaloze lucht. George Hendrik Breitner, die behalve schilder ook fotograaf zou worden, deed onder meer de ruiters. En Bernard Blommers ten slotte, was verantwoordelijk voor enkele figuren op het Panorama.
