• Hendrik Willem Mesdag (1831-1915), Bommen op het strand, 1870, Olieverf op doek, Museum Panorama Mesdag
  • Floris Arntzenius (1864-1925), Haringkade-Badhuiskade in Scheveningen met op de achtergrond het Seinposttheater, ongedateerd, Olieverf op doek, Collectie Kunstgalerij Albricht, Oosterbeek
  • Sientje Mesdag-van Houten, Duinrand, ongedateerd, olieverf op doek, 27,5 x 42 cm, Museum Panorama Mesdag
  • Théophile de Bock, Dorpje bij de zee, ongedateerd, olieverf op paneel, particuliere collectie, langdurig bruikleen
  • Bernard Blommers, Het lappenpopje, ca. 1880, aquarel, gouache en krijt op papier, particuliere collectie
Schilderij van duinen in bruin en beige tinten met in het midden een kale boom een Scheveningse vrouw

Bijzondere aanwinst

Hendrik Willem en Sientje Mesdag waren fervente kunstverzamelaars. Ze kochten veel werk van directe collega's, vooral landschappen. Maar ook van jonge aanstormende kunstenaars zoals Marius Bauer. Zijn oriëntaalse werk, zoals Bauers schilderij Oosterse feestganger, paste in een rage: eind 19de eeuw waren veel mensen weg van de sprookjesachtige sfeer uit de Vertellingen van Duizend-en-één-nacht.

Marius Bauer_02_Zonder_Lijst_

Marius Bauer (1867-1935), Oosterse feestganger, 1918, Olieverf op doek. Bruikleen Stichting Mesdag-Van Houten. Schenking Tessa van der Waals, 2024

De belangstelling voor de Oriënt was ook voelbaar bij de Haagse kunstenaarsvereniging Pulchri Studio. George Hendrik Breitner maakte deze studie van een model uit Abessinië (Ethiopië).

George Hendrik Breitner, Studie naar een Abessiniër, ongedateerd, olieverf op doek, 45cm x 36cm, foto- Doro Keman-crop

George Hendrik Breitner (1857-1923), Studie naar een Abessiniër, ongedateerd, Olieverf op doek, Particuliere collectie

Deze bijzondere aanwinst, Bauers Oosterse feestganger, verworven dankzij een schenking uit een particuliere collectie, en meerdere een particuliere bruikleen, zijn nu te bewonderen in de tentoonstelling.

Makers van het Panorama

Hendrik Willem Mesdag kreeg bij uitvoering van het Panorama van Scheveningen hulp van vier anderen makers.

Hendrik Willem Mesdag

Mesdag maakte het alledaagse uitzonderlijk, vooral door zijn keuze voor de lichtwerking: kwaliteiten waar de Haagse School in uitblonk.

Hendrik Willem Mesdag, Zonsondergang met garnalenvissers, olieverf op doek, 116 x 180 cm

Hendrik Willem Mesdag (1831-1915), Zonsondergang met garnalenvissers, ongedateerd, Olieverf op doek, Museum Panorama Mesdag

Sientje Mesdag-van Houten

Al vanaf de zomer van 1870 werkte Sientje Mesdag-van Houten in het duingebied en later had ze er een buitenatelier. Niet zo vreemd dus dat Mesdag haar vroeg verschillende duingedeeltes op het Panorama voor haar rekening te nemen.

Sientje Mesdag-van Houten, On the Fringe of the Dunes, ca .1880, Museum Panorama Mesdag

Sientje Mesdag-van Houten (1834-1909), Duinrand, ongedateerd, Olieverf op doek, Museum Panorama Mesdag

Théophile de Bock

Door de sterk aangezette wolkenlucht licht een sprankje zon het duinzand op: dit is een kenmerkend werk voor De Bock.

Theophile de Bock-dorpje bij de zee

Théophile de Bock (1851-1904), Dorpje bij de zee, ongedateerd, Olieverf op paneel, Particuliere collectie, langdurig bruikleen

Bernard Blommers

Bernard Blommers’ carrière bevond zich begin jaren tachtig op dezelfde hoogte als die van Mesdag – hun schilderijen verkochten als zoete broodjes. Blommers was helemaal thuis in het vastleggen van onbezorgde, huiselijke taferelen.

Blommers_Zonder_Lijst

George Hendrik Breitner

George Hendrik Breitner werd door Mesdag gevraagd te assisteren bij het Panorama vanwege zijn belangstelling voor ruiters te paard, zijn ervaringen met het weergeven van architectuur en zijn goede beheersing van het perspectief. Breitners fascinatie voor paarden was consistent, deze foto maakte hij jaren later.

Breitner

George Hendrik Breitner (1857-1915), Gele Rijders van de artillerie te paard, ca. 1890-1910, Foto, moderne afdruk, Rijksmuseum, M.C.J. Breitner-Jordan Bequest, Zeist

Gezichten

In de tentoonstelling krijgen kunstenaars, vrienden en familie van de Mesdags een gezicht. Niet alleen op geschilderde portretten, maar vooral ook op foto's.

Lourens Alma Tadema

Laurens Alma Tadema, menukaart met portret Mesdag, coll. MPM

Lourens Alma Tadema kon niet aanwezig zijn bij de zeventigste verjaardag van zijn achterneef Hendrik Willem Mesdag. Met dit portret dat hij van Mesdag maakte voor de menukaarten was hij toch vertegenwoordigd op het verjaarsdiner; het lag bij de borden van alle 225 gasten.

Jozef Israëls

Portretfoto Jozef Israels MPM (via GvNL)

Jozef Israëls was behalve de beste vriend van Hendrik Willem Mesdag ook een vooraanstaande kunstenaar van de Haagse School. Hij was een van de eerste Nederlanders die romantisch werk maakte en onderwerpen koos uit de realiteit van alledag. Zijn werk sloot aan bij een internationale trend, die halverwege de 19de eeuw vanuit Frankrijk over Europa uitwaaierde. Zo groeide deze Haagse kunstenaar uit tot een trendsetter.

Charlotte Bouten

Portretfoto Charlotte Bouten MPM (via GvNL)

Toen Charlotte Bouten (1870-1895) zich door de befaamde Amsterdamse portretfotograaf Max Cosman liet fotograferen wist ze waarschijnlijk niet dat ze maar 24 jaar oud zou worden. Ze was opgeleid aan de Rijksakademie in de hoofdstad en kreeg ook les van Hendrik Willem Mesdag. Charlotte Bouten zette zich actief in voor de kansengelijkheid van kunstenaressen – exposeren was voor veel vrouwen bijna onmogelijk.