Ontwikkeling
Brusselse jaren
Aan de slag als kunstenaar
Zakenman
Hendrik Willem Mesdag is na zijn schooltijd gaan werken in het effecten- en kassiersbedrijf van zijn vader, genaamd ‘Mesdag en Zonen’. Hoewel Mesdag een goed handelsman bleek, lag zijn hart bij de kunst.
Nieuwe richting
In de eerste huwelijksjaren met Sientje van Houten besefte hij dat zijn toekomst daar lag. Sientje moedigde hem aan om zich meer in de kunst te verdiepen en Mesdag zegde zijn baan op. De keuze van haar man om zich te wijden aan het kunstenaarsbestaan was mede mogelijk geworden door de erfenis die Sientje ontving na de dood van haar vader in 1864.
Brussel: in de leer
In 1866 verhuisden Sientje en Hendrik Willem en hun tweejarig zoontje Klaas naar Brussel, waar hij zich geheel kon wijden aan de schilderkunst. Hij ging in de leer bij kunstenaar Willem Roelofs.
In het kunstenaarsmilieu waar zij in Brussel – en later in Den Haag – terechtkwamen voelde het echtpaar zich erg thuis. Hun huis in Brussel was een ontmoetingsplaats voor kunstenaars waaronder Mesdags neef Laurens Alma Tadema (1836-1912), Willem Roelofs (1822-1897) en P.J.C. Gabriël (1828-1903).
Hendrik Willem Mesdag, Stapel stenen, 1868, olieverf op doek, Museum Panorama Mesdag.
De zee
Eindeloze fascinatie en grote liefde
Norderney
In 1868 bracht hij met zijn broer Taco een bezoek aan het Duitse Waddeneiland Norderney. Hier raakte hij gefascineerd door de zee, zozeer zelfs dat hij het jaar daarop naar Den Haag verhuisde waar hij elke dag zee en strand kon gadeslaan en vastleggen.
Gouden medaille
In 1870 stuurde hij twee schilderijen in voor de Parijse Salon en won, als volslagen onbekende, met zijn “Les Brisants de la Mer du Nord” een medaille. Dit betekende Mesdags grote doorbraak.
Met zijn al vroeg ontwikkelde handelsgeest wist hij in de volgende jaren in binnen- en buitenland zijn naam te vestigen. Zijn faam als zeeschilder leverde hem in 1880 de opdracht op van een Belgische firma om een panorama te schilderen.
Panorama
Artistiek hoogtepunt
Maritiem panorama
In 1880 kreeg Hendrik Willem Mesdag van een Belgische panoramamaatschappij de opdracht van zijn leven: het maken van een 360 graden-schilderij met zijn geliefde Scheveningen als onderwerp.
Vergezicht op Scheveningen
Het Panorama is een vergezicht op de zee, de duinen en het oude vissersdorp Scheveningen. Als bezoeker bevind je je in het midden van het schilderij en kijk je rond vanaf het Seinpostduin, toen het hoogste duin in Scheveningen.
Het panorama is nog altijd te bezoeken aan de Zeestraat, het huidige Museum Panorama Mesdag, op de locatie waar het destijds door Mesdag is geschilderd.
Cultureel ondernemer
Haags netwerk en zakelijk inzicht
Het Panorama terugkopen
Na het faillissement van de Belgische firma kocht hij in 1886 zijn Panorama, dat hij als één van zijn belangrijkste werken beschouwde. Hij nam de financieel onaantrekkelijke exploitatie zelf ter hand en droeg tot aan zijn dood jaarlijks uit eigen zak bij om de verliezen te dekken.
Vernieuwen en verbouwen
Hij liet ingrijpende verbouwingen uitvoeren, waarbij onder meer de huidige zalen werden aangebouwd voor het tentoonstellen van werken die zijn faam als zeeschilder recht deden.
Haags netwerk
Pulchri Studio
Mesdag was inmiddels een zeer geziene figuur in het Haagse kunstleven. Sinds zijn komst naar Den Haag was hij lid van Pulchri Studio, waarvan hij van 1889 tot 1907 voorzitter was en vervolgens erevoorzitter.
Hij nam rond 1900 het initiatief tot de verhuizing van het genootschap naar het pand aan het Lange Voorhout en financierde met zijn vrouw een deel van de verbouwing. In 1876 was hij één van de oprichters van de Hollandsche Teekenmaatschappij, waarvan hij voorzitter was tot 1885.
Feest in Pulchri ter ere van jubileum van echtpaar Mesdag-van Houten.
Mesdag Collectie
Met Sientje had Mesdag een huis laten bouwen aan de Laan van Meerdervoort, waarin ook hun verzameling eigentijdse Franse en Nederlandse kunst gehuisvest was. Huis en verzameling, tegenwoordig De Mesdag Collectie, schonk hij in 1903 aan de Nederlandse Staat.
Interieur van het huis aan de Laan van Meerdervoort, collectie Museum Panorama Mesdag.